Mùa đông trời tối sớm, lúc ra khỏi nhà văn hóa thì trời đã sẫm màu.
Chú chụp ảnh đứng dưới cột đèn vẫy tay: “Tới đây nhận ảnh nè!”
Mẹ tôi chen theo nhóm phụ huynh, lách qua đám đông chật ních.
Một lúc sau, bà mồ hôi mồ kê đầy đầu, tay cầm một tấm ảnh bước ra.
Bà giơ ảnh lên soi dưới ánh đèn đường, nhìn hồi lâu rồi lắc đầu kết luận: “Chụp dở quá, mười tệ bỏ phí rồi.”
Tôi nói: “Hay là trả lại đi, đắt quá.”
Mẹ lập tức nhét tấm ảnh vào túi áo: “Người ta rửa ra rồi, sao mà đòi lại tiền được?”
Về đến làng, ai cũng trầm trồ khen tấm hình:
“Bối Bối diện đồ lên nhìn xinh quá…”
Mẹ lại phản bác ngay: “Chụp không đẹp đâu. Lúc con bé biểu diễn còn đẹp hơn nhiều, trong cả trăm đứa múa hôm đó, chỉ có nó là nổi bật nhất.”
Phát hiện tôi đang đứng sau lưng, bà lập tức nghiêm mặt lại.
“Tiền oan phí này chỉ chi một lần thôi, từ giờ trở đi phải lo học hành nghiêm túc, nghe chưa?”
Mãi đến khi dần lớn lên, tôi mới hiểu—thật ra rất nhiều bậc cha mẹ cũng giống như vậy.
Họ không được học hành bao nhiêu, cuộc sống lúc nào cũng tất bật lo toan.
Cha mẹ họ chưa từng dạy cách yêu thương, nên họ cũng khó mà học được cách thể hiện tình cảm—hoặc cũng có thể là, họ thấy xấu hổ khi nói ra điều đó với con cái.
Tình yêu của họ… là một viên kẹo bọc trong mảnh thủy tinh vỡ—ăn vào phải thật cẩn thận, nếu không sẽ chỉ nhớ đến m.á.u chảy và nỗi đau, mà quên mất rằng trong ruột nó vẫn là đường ngọt.
Truyện được dịch và đăng tải bởi Diệp Gia Gia
Mà tôi… chẳng phải cũng như thế sao?
Tôi từng muốn nói với mẹ: Mẹ à, bây giờ con hiểu rồi. Con sẽ cố gắng học hành.
Con sẽ rời khỏi ngôi làng này và đưa mẹ cùng đi.
Nhưng… tôi vẫn không thể mở lời.
Chiếc váy biểu diễn năm đó lộng lẫy quá mức, bình thường không mặc được.
Nó được mẹ treo ngay ngắn trong tủ.
Năm nào đến mùa hè, trời nắng gắt nhất, mẹ cũng sẽ mang ra giặt, phơi nắng, vừa làm vừa lẩm bẩm: “Lúc đó tao đã nói rồi, cái này chỉ mặc được đúng một lần thôi mà…”
Chính buổi biểu diễn đó đã thay đổi tôi—và cũng thay đổi cả mẹ tôi.
Bà nhận ra rằng ở vùng quê này, dù có chăm chỉ mấy đi nữa thì từ một mảnh ruộng cũng chẳng thể đẻ ra trứng vàng.
Khu tôi sống có vùng trồng tre, nghe nói có một ông chủ muốn đến mở xưởng sản xuất đồ tre.
Mẹ liền giục tôi thi vào một trường cấp hai tư thục trên huyện, còn bà thì đi xin việc ở xưởng tre.
Tôi có chút lo lắng:
“Trường tốt ở huyện nhiều như vậy, thành tích con thế này có đủ không?”
Mẹ quát tôi:
“Phải thử mới biết! Tao—Kim Ngọc Phân—không nuôi thứ vô dụng!”
Cả làng nghe tin thì nổ tung như cái chợ.
“Cô ta nghĩ gì vậy trời? Thành tích của Bối Bối cũng đâu phải nổi trội gì, vậy mà dám cho con học trường huyện?”
“Lên huyện ăn ở tiêu xài, mỗi tháng phải hai ba trăm tệ đó. Cô ta đào đâu ra tiền?”
“Đầu chắc bị sốt đến cháy luôn rồi. Nuôi một đứa con gái tốn công tốn sức như vậy, cuối cùng cũng phải gả đi làm dâu nhà người ta thôi mà.”
[Truyện được đăng tải duy nhất tại MonkeyD.net.vn -
Bà nội thì cười hả hê:
“Nó lấy cái cớ ‘cho Bối Bối học đại học’ để từ chối bao nhiêu đám rồi còn gì?”
“Tôi thấy chẳng qua là còn nhớ thằng Thanh Sơn nhà tôi.”
“Nói muốn cho Bối Bối lên huyện học, thật ra là muốn lên đó tìm Thanh Sơn thì có!”
“Cái đầu đất như Bối Bối mà được trường huyện nhận—tôi thề viết tên tôi ngược lại!”
Ba tôi còn quá đáng hơn:
“Mẹ mày tính khí còn hôi hơn cả hố xí công cộng—ngoại trừ mấy thằng có bốn đứa con trai mà không cưới nổi vợ, thì ai mà lấy nổi bả?”
“Mày nhớ nói với mẹ mày đừng có mơ mộng chuyện tái hôn với tao nữa.”
Cái vẻ mặt tự tin ngạo mạn của ông ta khiến tôi buồn nôn, suýt nữa ói hết cơm thừa hôm qua ra.
Tôi nhất định phải tranh lấy một hơi thở này.
Không chỉ vì bản thân—mà còn vì mẹ tôi.
Mẹ mua cho tôi rất nhiều sách bài tập nâng cao.
Tôi nghiêm túc giải từng câu mà mình không làm được.
Nhưng giáo viên trong làng năng lực có hạn, có khi tôi đem bài tới hỏi, họ loay hoay mãi rồi đưa ra đáp án sai bét.
Con đường học tập vốn đã hẹp, lại đầy cỏ dại chắn lối—tôi chỉ có thể tự dò dẫm mà đi.
Mẹ tôi cũng đi nộp đơn vào xưởng tre.
Nhưng vì bà chưa học hết tiểu học nên bị từ chối.
Tôi cứ nghĩ mẹ sẽ bỏ cuộc, ai ngờ bà đi mua liền mấy quyển sách viết về đặc tính và công dụng của cây tre.
“Dựa vào cái đầu đất như mày mà kêu mẹ đợi hưởng phước chắc khó lắm—vẫn phải tự mình cố thôi.”
Buổi tối tôi ngồi làm bài, mẹ cũng ngồi cạnh đọc sách.
Có nhiều chữ bà không biết, vừa đọc vừa tra từ điển.
Dân làng sau lưng cười chê mẹ không ít.
“Muốn lên thành phố kiếm tiền thì đi rửa chén, quét đường hay làm osin cho rồi!”
“Đòi vô xưởng tre làm gì? Ngày nào cũng ôm sách đọc, làm như thi đại học tới nơi vậy.”
“Tiểu học còn chưa xong, chưa chắc đã đọc nổi chữ!”
Bà nội chẳng chút thương tình, cứ thế mỉa mai: “Đàn bà thì nên ngoan ngoãn ở nhà làm ruộng. Cả ngày chỉ biết mơ mộng viển vông, may mà Thanh Sơn ly dị sớm.”
Hôm đó là một ngày hè oi ả.
Chiếc xe 7 chỗ chở thẳng lên huyện nhét tận 15 người.
Tôi và mẹ cũng ở trong số đó.
Tôi lên huyện thi tuyển vào trường cấp hai Nam Thành, còn mẹ thì lại tiếp tục đi phỏng vấn ở xưởng tre.
Trước cổng trường, mẹ vỗ nhẹ vai tôi, nói:
“Bọn họ nghĩ mẹ con mình làm chẳng nên chuyện—vậy thì càng phải làm cho bọn họ sáng mắt ra!”
