Tuấn Minh ngồi trong nhà cạnh bếp lửa. Trước mặt là bát nước chè để trên bàn. Chàng uống nước chè, vị chát nhẹ, cảm giác dễ chịu. Cạnh đó là lũ lạc đang ăn uống vui vẻ mừng Cả Tròn cưới vợ. Vợ của Cả Tròn tên Nụ, người lạc Ya. Đôi trai gái bị sét tình đánh trúng thế là dính nhau như keo. Theo lệ trai hoặc gái tự do chọn chỗ ở mới. Không có ép buộc gì, không có đòi sính lễ gì. Tuấn Minh nghĩ miên man về kế hoạch ăn dân bị nghẽn. 9 lạc trừ lạc Phăng sẽ không lấy người đổi nồi gốm. Muốn thêm người còn cách đánh chiếm lạc khác. Đó là chuyện Tuấn Minh không muốn. Còn chuyện đi tắt qua lạc Phăng vẫn tắc vì bị ném đá không cần hỏi. À còn chuyện ở hội tình. Tuấn Minh thở dài. Hôm đó chàng đứng đầu thách phóng lao nên nhận bọc muối cỡ trứng gà. Đúng là thưởng to. Và có kèm lời cầu hôn của Thơm là con gái của Cái lạc Dơi. Cưới vợ luôn tốt. Nhưng về sau sống cảnh chung vợ vì theo nòi mẹ. Tuấn Minh nói không và trả vòng bông rồi về ngay. Vì chuyện này mà chuyện đổi hàng với lạc Dơi sẽ gặp khó. Kế hoạch ăn dân coi như đổ vỡ. Hôm sau lũ lạc ai làm việc ấy. Đội sức đang dọn bãi trước cầu khỉ thì đột nhiên nghe tiếng mõ. Lát sau xuất hiện đội sức 11 người. Tuấn Minh đứng ra nói chuyện biết là người lạc Dơi. Người đi đầu mũ lông có 3 lông lam nói muốn gặp người đứng đầu thách ném lao ở hội tình. Tuấn Minh tự giới thiệu mình là người bên ấy cần tìm. Người đi đầu đội mũ lông nói. “Ta tên Nặng. Ta thách.” Nặng nâng cây lao hướng về Tuấn Minh. Thách Tuấn Minh, thắng cuộc, và bắt Tuấn Minh về làm rể. Đây là mục đích chuyến đi lần này. Tuấn Minh ngơ ngác như trâu nghe nhạc. “Thách. Không hiểu.” Chàng không hiểu. Ta có thù oán gì đâu. Phải hỏi ra ngọn nguồn mọi chuyện đã. Nặng nói thêm. “Thơm đang giận lắm. Muốn bắt chồng.” Tuấn Minh đã hiểu. Gái tơ tên Thơm hôm nọ bị trả vòng bông nên giận lắm. Nàng muốn bắt ta về làm chồng. Cả Dơi đến đây là lí do này. Chú ý: Tuấn Minh không biết Nặng là Cả, nghĩ có mũ lông chim là Cả như lạc Tắc-kè. “Được. Vác đá”. Tuấn Minh đáp ngay. Thật ra ngày trước chàng nghĩ sẽ thách Cả Tròn vác đá nhưng đối lại đấu võ. Hôm nay dùng với Cả Nặng này. “Tốt. Vác đá”. Nặng không sợ. Ta khỏe hơn người. Chàng liếc nhìn người kia. Cao hơn ta một cái đầu. Cơ bắp không săn chắc như ta. Mũ có ba lông lam giống ta. Cổ có nanh thú ta chưa thấy bao giờ. Chân đeo vật gì kia. Thế mà đứng đầu thách ném lao. Lạ thật. Tuấn Minh dẫn mọi người qua ruộng khoai đến ven rừng trên sườn núi. Đội sức không hiểu đầu đuôi chuyện nhưng chỉ biết Cả Rồng lạc ta sắp thách vác đá với Cả lạc Dơi. Có chuyện hay để xem. Họ í ới gọi cánh đàn bà đang làm gần đó đi xem. Tuấn Minh đi quanh đồi rồi chỉ một tảng đá rồi nói. “Thách. Khiêng. Năm bước chân”. Nặng giật mình. Khối đá to khoảng 5 gang tay (1 mét). Làm sao vác nó rồi đi năm bước chân. Tuy nhiên chưa thử chưa biết. Nặng khom người dang hai tay ôm khối đá. Khối đá chỉ nhúc nhích. Nặng hít lấy hơi cắn răng gân cổ gồng tay chân. Cục đá nâng cao một gang tay. Uỵch. Nặng buông khối đá. Mồ hôi như tắm. Mặt đỏ. Thở bằng tai. Cả Tròn và lũ người nhìn khối đá trước mặt thì lè lưỡi lắc đầu. Nếu mình cũng chịu thua. Không biết Cả Rồng dùng cách gì nâng nó đi xa 5 bước. Thua. Đúng. Một người thường dù luyện tập có thể nâng tạ 200-300 kg hoặc 4-6 bao xi măng. Nhưng cầm tạ và bao xi măng khác khối đá là tay có chỗ bám. Nhìn khối đá khoảng 300 kg không chỗ bám tay thì chịu là đúng. Dùng tay không được thì chế dụng cụ. Miễn là nâng khối đá đi xa 5 bước chân. Cũng như ngày trước buộc dây quăng cục đá thôi. Dụng cụ to nhỏ. Tuấn Minh muốn chế một cái bập bênh cỡ lớn. Bập bênh gồm thanh gỗ dài gác trên cọc chữ Y. Bập bênh nâng vật A nặng hơn bởi vật B nhẹ hơn bù lại thiệt về chiều dài thanh ngang. Tuấn Minh nặng khoảng 65 kg muốn nâng khối đá khoảng 300 kg thì tỉ lệ cọc chữ Y chia thanh ngang là 4,7 chia 1. Thực tế phải tính đến độ bền vật liệu. Một thân tre dài khoảng 6 mét không thể chịu nặng của 300 kg nên phải buộc chập hai thân tre. Cọc chữ Y to cỡ bắp đùi. Dây mây buộc quanh tảng đá và dây nối vào cọc cần se ba sợi to bằng ngón tay cái. Đến lượt mình. Tuấn Minh đi đến chỗ bụi tre gần đó. Cộng thêm đội sức nên nhanh chóng chặt hai cây tre. Chặt phần thừa còn 12 bước chân (6 mét). Tiếp theo là chế cọc chữ Y dài khoảng 1,5 mét từ một thân cây gần đó. Còn dây mây thì nhiều. Khối đá rộng 1 mét nên cần khoảng 3,2 mét dây cuốn một vòng (chu vi hình tròn bằng đường kính nhân số pi). Cộng với dây mây buộc nhiều vòng quanh tảng đá và dây nối vào cọc. Tổng khoảng 10 dây mây. Lũ lạc giúp ngang trưa thì xong. Một cái bập bênh đúng như thiết kế. Nặng thì bực lắm. Không nâng đá làm quái gì. Chặt tre. Chặt cây. Cắt dây. Lại buộc ra vật gì thế kia. Tuấn Minh nhìn cái bập bênh mà run tay. Từ ý tưởng đến thực tế là khoảng cách xa. Hi vọng là hoạt động tốt. Nếu sai phải đi ở rể. Tuấn Minh cầm vào đầu sào rồi đu người. Tiếng thân tre cọ vào nhau kêu két kẹt. 3 dây chão treo khối đá căng cứng. Lên rồi. Lũ lạc nhìn khối đá nâng lên một bước chân. Tuấn Minh đẩy tay cầm, bên kia khối đá dịch một bước chân. Tiếp theo là nhổ cọc ra rồi cắm cách chỗ cũ một bước chân. Đội sức giúp nên không khó. Tuấn Minh lại đu người rồi đẩy tay cầm. Khối đá lại dịch một bước chân. Lặp lại thêm 3 lần đủ năm bước chân. Nặng nhìn khối đá dịch chuyển từng bước chân. Cuối cùng than thầm. “Đây… không…” Ta thua thật sao. Sự thật, người trước mặt nhìn qua không khỏe mạnh như ta nhưng vác khối đá to đi 5 bước chân. Cả Tròn thẩm khen Cả Rồng. Nếu ta là Nặng cũng chịu thua. Ta mãi không giỏi hơn Cả Rồng. Lũ người im lặng xem người thua bị phạt gì. Tuấn Minh đến trước mặt Nặng rồi nói. “Nặng. Ở lại”.
