Tân Cố cũng không biết mình tỉnh dậy lúc nào, đương lơ mơ ngủ mê thì bị một tên mặc áo vàng đá lấy đá để, quát đi nhặt củi hái quả trong rừng, dù rất sợ rừng có thú dữ nhưng nó vẫn phải đi, vừa đi vừa hồi hồn tưởng lại những chuyện hôm qua, nhớ tới cái chén quý bị Vương Vi cướp mất. Cái chén đó họ Tân trông thấy khi tình cờ lỉnh được lên lầu sau vụ mượn tiền của Vương, trên hành lang tầng một, phải nói nội thất xa hoa khôn tả, hắn dòm tới lui phát hiện có chiếc hộp gỗ vừa đẹp vừa lạ nhưng không bị khoá bèn nhân khi vắng người lén mở ra xem. Vân trên chén lưu chuyển rất kì diệu chắc là từ loại đá ngọc nào đó đẽo thành song lại nhẹ hều tựa giấy, đoan chắc thứ này đắt tiền Tân Cố liền lận nó dưới mấy lớp áo rồi rón rén vòng lên tầng trên, định tiếp tục giở nghề táy máy. Dè đâu trời đất bất dung gian, động tác của nó bị hai tên anh chị kia rình sẵn bắt quả tang, hơn nữa món nó vừa thó vốn là mục tiêu của họ, hai bên đôi co một hồi, Ngạc Nhiên bảo đổi với Tân một túi gạo thơm lấy cái chén, coi như thuận mua vừa bán. Tân Cố sao đành chịu thiệt, một túi gạo thơm? Nhà bố nuôi hắn là dân chở gạo hành nghề ba mươi năm có lẻ, giá gốc một cân gạo bao nhiêu họ Tân nằm lòng tất thảy bảy mươi loại gạo thường cùng ba loại gạo quý, gạo thơm trong miệng hai tên này cùng lắm đáng giá tám cân mười tám hào, ấy là tính nới chứ dân vùng Chài chịu chi trừ họ Do ra thì ăn loại năm cân ba hào đã coi như sang cả rồi.
Thấy Tân Cố ngoan cố, hai anh em họ Ngạc quay sang hăm doạ đòi tố hắn trộm cắp đồ trên lầu, Tân Cố vẫn cố chấp không giao chén và bỏ chạy nên bị bọn chúng rượt theo, bị ép tới mép bè, thấy họ Tân không dám nhảy xuống nước tẩu thoát thì chúng càng lấn tới, sau đó Tân Cố cầu cứu Vương Vi… Ngẫm kĩ vào khoảnh khắc xoay lưng bỏ trốn, hắn nghe thoáng Ngạc Thật hỏi anh của y rằng “đó là pháp bảo hay linh cụ”, Tân Cố từng đọc mấy truyện linh dị, thầm nghĩ nhẽ đâu cái chén này có phép thuật thật à, thế nên lúc Ngạc em dụ Vương Vi chạm vào cái chén hắn mới la lên cảnh báo, lỡ tên Vương bị gì thì một mình Tân làm sao đoạt bảo từ hai tên anh chị này? Kết quả, đồ quý lại bị họ Vương nẫng mất, bản thân thì trở thành chân chó cho đám côn đồ, khiến Tân Cố hận không để đâu cho hết. Khổ nỗi chốn khỉ ho cò gáy này, cho uống mật gấu Tân ta cũng chẳng dám đào tẩu, thà chịu đựng một chút kiểu gì hai anh em chúng cũng phải tìm tới khu dân cư thôi, chứ có phải khỉ đâu mà thích sống mãi trong rừng rú, đến lúc đấy lựa cơ hội thoát thân mới là khôn ngoan. Trong cái rủi có cái may, Tân Cố kiếm được một bụi táo dại kha khá trái chín, hắn cởi áo làm bọc nhét hết số quả ngon mới hái, mót thêm ít cành khô gãy rụng trên thảm rừng, ngang qua một thân cây bị gấu chà lưng còn lưu vết…
Ngạc Nhiên còn đang lầm bầm gì đó với con cá gỗ trên tay thì thấy thằng nhóc ăn cắp xám mặt chạy về, hét to lên rằng:
“Có gấu!”
Ngạc Thật đã lành thương ngồi chờ thời một bên, bực dọc nạt:
“Đừng có giở trò lười biếng để gạt tụi tao! Kêu mày đi nhặt củi thì mày đi loanh quanh rồi la có gấu để lấp liếm chuyện về tay không chứ gì? Mấy trò ranh này anh mày rành lắm, để tao cho mày một trận bỏ cái tật khai man!”
Ngạc em đã đứng lên song Tân Cố khoa tay điên cuồng, chỉ chỏ về phía ngoài hang, giọng khản đặc:
“Có gấu thật mà! Nó… nó mới ở gần đây thôi, em từng gặp một con trên rừng U Minh rồi nên không nhầm được đâu!”
Càng thốt càng hoảng hơn, cuối cùng hắn thều thào chốt:
“Chúng ta chạy mau đi!”
Con cá gỗ sáng nhẹ ánh lục rồi trơ khối như cũ, Ngạc Nhiên nghe giọng điệu hốt hoảng của họ Tân cũng hơi nghi, bảo đứa em trai:
“Có gấu cũng tốt, chúng ta đi săn lấy ít thịt, chuẩn bị lên đường về môn nữa. Để trễ ngày giờ, sư phụ sẽ không vui đâu!”
Thần sắc của Tân Cố xám như tro:
“Săn… să… săn gấu hả?”
Ngạc Thật vốn chưa từng cãi lời anh, vả lại thứ thỏ đế như thằng nhóc này dám gây ra sóng gió gì, vì vậy y hất hàm với tên sai vặt:
“Săn gấu thì sao? Nãy mày nói có gấu thì giờ đi làm mồi dụ nó cho tụi tao, nhớ ráng chạy cho nhanh, mày chết trước khi tụi tao kịp giết nó thì làm ma đói là lỗi của mày!”
Chồn cay vùng Chài bỗng thấy chết trong lòng nhiều ít…
Trước khi cuộc săn của anh em họ Ngạc kết thúc với chiến lợi phẩm thì tại thôn Giáp, nhà ông chủ chở gạo họ Tân xuất hiện một vị khách tuy quen mà lạ, quen vì Vương Vi khá nổi tiếng, lạ vì nó hầu như chẳng khi nào lên đây mua gạo hay nhờ chở về giùm. Lúc ông bà Vương còn sống thì Tân Đỗ thi thoảng còn thấy mặt, từ khi Vương ông mất là đứt mối làm ăn luôn, có câu “nghèo rớt mồng tơi” nhưng nhà đó nghèo tới nỗi không có mồng tơi để rớt, tội nghiệp Vương bà chắc toàn nhai rau rừng củ dại do thằng con đi đào bới linh tinh sống qua ngày, cũng chẳng được bao lâu thì mất. Thằng nhóc con mọn tuy mạnh nhưng tính kị người, nó làm cho ai cũng không được mà nó tới nhà người nào ngồi quá hai canh giờ là trong nhà ấy sẽ có thành viên bị đau ốm, hễ chó gà thấy nó liền trốn hết về ổ, còn nhà ai đang có người bệnh yếu mà gặp phải nó thì chắc chắn hẹo luôn, nó đừng đến nhà ai hết là người ta mừng lắm. Thế nên hôm nay mắc dịch mắc gió gì mới tảng sáng lại thấy Vương Vi đứng chình ình trước cổng, Tân Đỗ phát rầu trong dạ nhưng trước kia cũng từng quen biết không lẽ đuổi thẳng? Hơn nữa phép làm ăn sao bất lịch sự vậy được, đành ra chào hỏi xem thử là ngọn gió độc nào thổi thằng nhóc tới.
“Chào chú, cháu đến tìm Tân Cố.”
“Nó lại trộm nấm nhà cháu à?”
“Không ạ, tối qua trên Lạn Nguyệt lâu nó mượn cháu mười một xu, bảo cháu tới gặp chú để đòi.”
“Nó bảo thế nào?”
“Cứ lại gặp tía tao đòi là được!”
“Tía của nó có phải là chú đâu? Nó bảo cháu đến gặp tía nó thì là tía nó trả chứ sao lại là chú?”
“Tía của nó là ai?”
“Là cha ruột của nó đấy, ông ấy lên bàn thờ gia tiên được mấy năm rồi…”
Vương Vi vỡ vạc rằng cái trò đổ vạ người chết này là hai cha con họ Tân thông đồng, chuyện Tân Cố làm con nuôi của Tân Đỗ hoặc đã mồ côi cha chưa biết thật giả, nhưng chắc chắn mười một xu này Tân Đỗ không nhận trả nợ giùm thằng con hay ăn cắp vặt của lão, huống hồ đợt nấm lần trước phải do Vương Vi túm đầu thủ phạm lên rừng hái nấm đền cho nó chứ có bao giờ Tân Cố hoàn lương. Vương Vi không muốn gây chuyện nơi xứ mình ở, thêm việc nó biết Tân Cố đã bị hai tên chưa rõ gốc gác bắt đi, hai tên đó còn học được thuật che mắt, giả chúng tạm cuốn gói khỏi vùng này thì tung tích của thằng nhóc ấy có trời mới biết. Rồi nó chợt nảy ra một ý tưởng, đáng ra nó nên nghĩ tới sớm hơn nhưng bây giờ bắt đầu cũng không quá muộn, do vậy Vương Vi chẳng đôi co với lão chở gạo, chỉ nhắn rằng:
“Chừng nào chú gặp Tân Cố thì nhắc nó giùm cháu: mười một xu, nhớ phải trả.”
Dứt câu, nó gật đầu chào Tân Đỗ rồi xoay gót rời thôn Giáp, Tân Đỗ rõ mười mươi thằng nhóc này hay im ỉm nhưng không phải dạng chịu nhịn gì, gọi với theo:
“Có mười một xu thôi, cháu không bỏ qua được à?”
Vương Vi nghe xong, dừng bước quay đầu lại hỏi:
“Có mười một xu thôi, chú thay nó trả cho cháu được không?”
Tân Đỗ làm thinh, Vương Vi mặc kệ lão, tiếp tục đi bộ về nhà, dọc đường chó gà chui đâu mất dạng, nhiều nhà tin nhảm bèn vội vã đóng cửa sổ tránh “âm khí” bay vào nhà. Dẫu sao toàn làng trên xóm dưới cả, Tân Đỗ tin rằng thằng nhóc hâm dở đấy chẳng dám làm gì quá đáng, trẻ con ấy mà cùng lắm ẩu đả vài bận là quên, ngay cả người lớn cũng biết “đánh nhau chia gạo, chào nhau ăn cơm” thì chuyện mượn vặt giữa bọn nít nôi càng chẳng đáng nói tới. Có điều thằng ôn con của lão đi ngủ lang nhà ai sao qua giờ chưa thấy về vậy nhỉ? Nãy Vương Vi bảo là gặp Cố trên cái lầu trăng gió ngoài biển, lẽ nào… Nếu Tân Đỗ gẫm lại lời nhắn của Vương Vi ắt sẽ phát hiện điểm bất thường nhưng lão quá bận với những mối mang chở gạo hằng ngày, Tân Cố thảng hoặc đi bụi đôi ba bữa rồi về cũng đâu phải chưa từng xảy ra, vì vậy lão chẳng để ý đến việc ấy nữa.
Bấy giờ ban trưa, khói than và mùi thịt nướng bốc cao từ cửa hang lộ thiên, Ngạc Nhiên cùng Ngạc Thật đánh chén no say, thêm vò rượu lạnh mà Tân Cố không có phần, thôi thì ít nhất nó cũng được miếng thịt lưng gấu to bản. Hoá ra với những lực sĩ thì chuyện giết gấu cũng giống như đánh chó mà thôi, Tân Cố nay đổi ý hâm mộ, tưởng tượng cái thân gầy còm của mình một ngày nào đó cũng có thể bẻ cong sắt, đập vỡ đá tảng đã thấy hưng phấn rồi, huống hồ nghe hai anh em họ trò chuyện càng hiểu thêm nhiều hơn về cái thế giới bao la của “nguyên sĩ”. “Nguyên sĩ” trong lời họ có thể bay đi, đánh nhau trên không, thậm chí hô mây gọi mưa cũng chẳng gì là khó, các “nguyên sĩ” vốn đều từ người thường tu luyện mà thành, chỉ cần tìm được danh sư, đầu nhập tông phái là có thể biến mọi thứ mà người thường cho là hoang đường thành việc nắm trong lòng bàn tay. Đợi anh em họ Ngạc ngà ngà say, Tân Cố đánh bạo hỏi mấy chuyện mình thắc mắc qua nay, ví dụ như lúc Ngạc Nhiên bảo Vương Vi là nguyên sĩ, hắn cũng học lóm được cách “nói chuyện đàng hoàng” ra dáng con nhà văn vẻ:
“Ngạc đại huynh, huynh nói xem thằng nhóc Vương Vi đó là nguyên sĩ thật sao? Nhưng mà nó ở xóm dưới từ nhỏ, nó hơn đệ tầm một, hai tuổi gì đó nhưng xưa giờ chả thấy nó bái sư nhập môn gì hết, nhà còn nghèo nát nữa, chỉ được cái đầu óc ngu si, tứ chi phát triển! Bảo nó đánh gấu cùng lắm chỉ đuổi được gấu bỏ chạy, chứ không có giết được gấu như hai huynh đâu!”
Chừng khi no bụng người ta dễ tính hơn, Ngạc Nhiên hừ một tiếng, liếc họ Tân:
“Lúc đó tao tưởng nó là nguyên sĩ vì người thường làm sao đả thương được tụi tao? Có điều nếu nó thật là nguyên sĩ thì chỉ cần dùng một ngón tay là đã giết sạch cả đám rồi, ngay cả ngăn tao xài phù nó còn không biết nữa, cùng lắm coi như có tư chất tu luyện thôi, so với lực sĩ thật sự thì chỉ là nghé con so với hổ!”
“Nghĩa là phải mạnh như nó mới tu luyện được sao, đại huynh?” Tân Cố thấp thỏm hỏi.
“Không cần!” Ngạc Thật dường xem việc cụt chi tương tự việc rụng tóc, chẳng nề hà gì chuyện xài một tay làm tất tần tật, y cũng nốc hơi nhiều chất men, lúc nãy Tân Cố dùng mưu dụ gấu lao vào giữa hai gốc cây sát nhau khiến con thú bị mắc kẹt giúp anh em y hạ gấu dễ dàng hơn, chút chuyện này đã nâng giá trị của thằng nhóc lên một nấc, họ Ngạc nhớ lại ban đầu bản thân tu luyện cũng chẳng dễ dàng gì, bèn khai sáng cho họ Tân chút ít. “Trừ phi mày mắc bệnh bẩm sinh hoặc dạng thâm căn cố đế tổn thương nguyên uyên mới không thể tu luyện được, nguyên uyên chính là sinh lực của mày, nguyên uyên bị tổn thương thì tuổi thọ sẽ giảm, nguyên sĩ chính nhờ tu luyện mà mở rộng và củng cố nguyên uyên nên được trường sinh, biến nguyên uyên thành nguyên năng để sử dụng thuật pháp. Nhưng trước khi mày mơ mộng tới việc trở thành nguyên sĩ thì mày phải trải qua bước đại củng cố thân thể giống tụi tao làm cơ sở, những hành giả thành tựu được bước cơ sở này thì gọi là lực sĩ, lực sĩ đương nhiên không bằng nguyên sĩ nhưng chắc chắn mạnh hơn người thường, nếu tu công pháp đặc biệt còn có thể đao thương bất nhập!”
“Đệ từng đọc trong tiểu thuyết thấy có câu ‘đao thương bất nhập, thuỷ hoả bất xâm’, có phải chính là chỉ mấy vị nguyên sĩ không?”
“Mấy tên múa bút viết thì dễ chứ thực hành đâu có dễ vậy,” Ngạc anh cười nhạt, “muốn đạt tới ‘đao thương bất nhập, thuỷ hoả bất xâm’ thì mày phải có thêm nhiều thứ khác chứ không chỉ một thân tu luyện là đủ rồi đâu!”
“Nhiều thứ khác?” Tân Cố tròn xoe mắt.
“Như cái chén mà mày ăn cắp trên lầu đó, thứ đó như tao đoán là một pháp bảo cấp thấp, tuy là cấp thấp nhưng nếu biết phát huy tác dụng thì dùng nó giết gấu có khác gì chảo trâu đem luộc gà lôi!”
“Thật sao?” Họ Tân thất vọng kêu lên. “Tiếc quá đi mất, lại bị thằng Vi đó cướp được!”
“Nó có lấy được cũng chả biết xài, ráng giữ làm của coi chừng còn mang vạ sát thân!” Ngạc Nhiên tỏ ra chẳng mặn mà lắm với món đồ đã rơi khỏi tay, mềm nắn rắn buông là kinh nghiệm của người từng trải.
“Mà anh này,” Ngạc Thật bỗng dưng nhớ ra chi tiết. “Khu của nó ở toàn người thường sao lại có pháp bảo được? Lúc anh phát hiện cái chén, em còn sợ chủ lầu là nguyên sĩ nữa cơ!”
“Chủ lầu họ Tần, thực là một người thường, chẳng biết tu luyện gì cả!” Ngạc Nhiên tặc lưỡi. “Nhưng mà họ Tần này xét con cháu dòng chính có không ít nguyên sĩ, nghe nói người đạt thành tựu cao nhất trong số họ còn là khách khanh của một tông phái lớn! Bởi vậy cơ ngơi của Tần gia rải rác nhiều nơi, cái thuyền đó chắc là kinh doanh cho vui chứ mở sòng bạc ở vùng toàn dân đặt cược bằng hào với xu, có mà lỗ vốn!”
Tân Cố nín thở ngồi nghe, bởi hắn biết hỏi nhiều sẽ làm người ta bực, cứ chờ tới lượt người ta hỏi mình rồi nhân dịp đấy hỏi lại mới trúng, thuở lê la quán rượu moi tin đã hiểu được điều này. Lại nhắc tới quán rượu, giá mà đang ở thôn Đinh thì hay, quán Hương Lâu của lão Ngũ tồn không ít rượu đặc sản, hắn mà đi quịt được vài vò của lão cho hai anh em này uống ắt còn hóng được nhiều chuyện hơn. Nhưng hiện tại họ Tân đã chẳng thiết tha việc tìm cách về nhà với ông chú nuôi kêu bằng bố nữa, hắn muốn đi theo hai gã này học sự phi thường, lúc trở lại mới là áo gấm hồi hương, đặng còn ra oai với làng trên xóm dưới…
Điều Tân Cố nghĩ có điểm trùng với ý định của Vương Vi, vào chiều hôm ấy không ai thấy một chiếc thuyền nan lặng lẽ hạ thuỷ cách lầu Lạn Nguyệt hơn năm mươi lí, người trên thuyền cắt tóc ngắn, mặc áo đơn đội nón lá, giắt một đôi dép sau lưng cùng đeo một cái chảo trên vai, chèo thuyền rời khỏi phạm vi vùng Chài, ra biển. Tuy Vương Vi chẳng hề tự nhủ một đi không trở lại song lần xuất hành này thật vô cùng dài xa, hơn trăm năm sau vùng Chài cũng chẳng còn là nơi có thể về thăm được nữa…
Quý mỗi tấm lòng như sắt đá Há đem bản lĩnh oán trời xa Chuyến này ít bận điều thế sự Chỉ dòng nước kia xúc động ta.[1]
*** LỀ Tân Đỗ 新 杜 (âm Hán)
**** CHÚ THÍCH [1] Bạch Hạc giang trung 白鶴江中 - Lê Thánh Tông 黎聖宗 Chỉ ái can tràng sanh thiết thạch 只愛肝腸生鐵石 Khởi tương đầu giác oán hi nga 豈將頭角怨羲娥 Thử hành trần sự quan tâm thiểu 此行塵事關心少 Duy hữu đông lưu cảm khái đa. 惟有東流感慨多。